Atestacja niefinansowej sprawozdawczości ESG

W projekcie przepisów implementujących dyrektywę CSRD do polskiego prawa wprowadzono obowiązek atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju przez biegłego rewidenta. Projekt ten określa przypadki, w których umowa o atestację może być rozwiązana, a także kary dla atestujących sprawozdanie oraz jednostek poddających się atestacji.

Czym jest atestacja?

Zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw, atestacja to usługa atestacyjna w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju i sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju grupy kapitałowej. Za wybór firmy audytorskiej, która będzie atestować sprawozdawczość o oddziaływaniu na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny (ESG), odpowiada organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe jednostki, chyba że statut, umowa czy inne wiążące jednostkę przepisy prawne stanowią inaczej. Podobnie jak w przypadku umów o badanie sprawozdania finansowego, kierownik jednostki nie może dokonywać takiego wyboru. Zabronione będzie stosowanie wszelkich klauzul umownych, które mogłyby ograniczać możliwość wyboru firmy audytorskiej na potrzeby atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.

Umowę o atestację pozafinansowej sprawozdawczości ESG z firmą audytorską zawrze kierownik jednostki. Koszty przeprowadzenia atestacji poniesie jednostka, której sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju będzie podlegać atestacji.

Obejrzyj webinar "Raportowanie ESG w polskim prawie" !

Rozwiązanie umowy o atestację sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju

Rozwiązanie umowy o atestację sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju będzie możliwe wyłącznie w przypadku wystąpienia uzasadnionych podstaw, takich jak:

• wystąpienie zdarzeń uniemożliwiających spełnienie wymagań określonych w:
  • przepisach prawa dotyczących przeprowadzenia odpowiednio badania lub atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju,
  • zasadach etyki zawodowej,
  • przepisach prawa dotyczących niezależności,
  • krajowych standardach wykonywania zawodu;
• niedotrzymanie warunków umowy innych niż skutkujące możliwością wyrażenia opinii z zastrzeżeniami, opinii negatywnej czy odmowy wyrażenia opinii;
• przekształcenia, zmiany właścicielskie, zmiany organizacyjne uzasadniające zmianę firmy audytorskiej lub nieprzeprowadzenie odpowiednio badania czy atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.

Różnice w interpretacji standardów dotyczących sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju lub procedur atestacji tego sprawozdania nie mogą stanowić uzasadnionej podstawy do rozwiązania umowy o atestację.

W sytuacji rozwiązania umowy o atestację sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju zarówno kierownik jednostki, jak i firma audytorska będą zobowiązani do natychmiastowego powiadomienia o tym fakcie Polską Agencję Nadzoru Audytowego, a w przypadku jednostek o znaczeniu publicznym również Komisję Nadzoru Finansowego. Powinno to być poprzedzone odpowiednim wyjaśnieniem przyczyn rozwiązania umowy o atestację sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.

Przekazanie i publikacja sprawozdań

Kierownik jednostki w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego jest zobowiązany do:

• złożenia w odpowiednim rejestrze sądowym sprawozdania z atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju;
• publikacji sprawozdania z działalności na stronie internetowej jednostki.

Jeśli sprawozdanie finansowe nie zostanie zatwierdzone w wyznaczonym terminie, raport z działalności musi być opublikowany na stronie internetowej jednostki w ciągu 15 dni po upływie tego terminu, a także w ciągu 15 dni od jego zatwierdzenia.

Kary przewidziane w projekcie ustawy

Biegły rewident, który wystawia opinię niezgodną ze stanem faktycznym w sprawie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, podlega grzywnie czy karze pozbawienia wolności do dwóch lat, albo obu tym karom łącznie.

Ponadto, karze grzywny lub karze ograniczenia wolności podlega osoba, która:

• nie podda sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju atestacji przez biegłego rewidenta posiadającego stosowne uprawnienia;
• nie złoży w odpowiednim rejestrze sądowym:
  • sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju grupy kapitałowej jednostki dominującej najwyższego szczebla z państwa trzeciego czy jednostki samodzielnej z państwa trzeciego,
  • sprawozdania z atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dla jednostek z państw trzecich,
  • oświadczeń dotyczących sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dla jednostek z państw trzecich;
• nie umieści na stronie internetowej jednostki raportu z działalności;
• rozwiąże umowę o atestację sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju bez uzasadnionej podstawy lub nie poinformuje o rozwiązaniu umowy Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, a w odpowiednich przypadkach również Komisji Nadzoru Finansowego.

Na podstawie dyrektywy 2014/95/UE, część przedsiębiorstw od kilku lat, w ramach sprawozdania finansowego, przedstawia dodatkowe oświadczenie dotyczące kwestii ESG. Jednak obecne przepisy prawne wprowadzają znacznie więcej wymagań w zakresie przygotowania niefinansowego sprawozdania ESG, m.in. odnośnie sporządzenia go zgodnie ze standardami oraz poddania atestacji.

Zobacz również: