Kto wydaje pozwolenia środowiskowe?

Pozwolenie środowiskowe to skrótowa nazwa dla decyzji administracyjnej udzielającej pozwolenia na wprowadzanie do środowiska substancji czy energii. Do uzyskania pozwolenia środowiskowego, wg art. 180 ustawy - Prawo ochrony środowiska (ustawy POŚ), zobligowane są podmioty prowadzące instalacje, w tym przedsiębiorcy, których działalność ma negatywny wpływ na środowisko, tj. gdy eksploatacja instalacji powoduje:

• wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza;
• wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi;
• wytwarzanie odpadów.

Jak dzielimy pozwolenia na korzystanie ze środowiska?

Pozwolenia na korzystanie ze środowiska dzielą się na:

• pozwolenia sektorowe - odrębne pozwolenia na powyższe oddziaływania;
• pozwolenia zintegrowane - obejmujące swym zakresem wszystkie oddziaływania na środowisko określane w pozwoleniach sektorowych oraz ich wzajemne powiązania.

Jaki organ jest właściwy do wydania pozwolenia środowiskowego?

Pozwolenia środowiskowe określają dopuszczalny sposób, zakres i kierunki korzystania ze środowiska. Zadaniem pozwoleń środowiskowych jest zapewnienie racjonalnego korzystania z zasobów środowiska oraz przeciwdziałanie jego zanieczyszczeniu. Pozwolenia na korzystanie ze środowiska wydaje się indywidualnie na wniosek prowadzącego instalację. Wniosek wraz z załącznikami składa się do odpowiedniego organu z uwzględnieniem jego właściwości w zależności od lokalizacji instalacji, tj. miejsca korzystania ze środowiska.

W art. 378 ustawy - Prawo ochrony środowiska określone są organy ochrony środowiska właściwe w sprawach wymienionych w tej ustawie, w tym właściwe do wydania pozwolenia środowiskowego wymienionego w art. 181 ustawy POŚ, tj. pozwolenia:

• zintegrowanego;
• na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza;
• na wytwarzanie odpadów.

Organem ochrony środowiska właściwym do wydania pozwolenia środowiskowego jest:

• marszałek województwa:
  • jeżeli instalacja jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko czy na terenie zakładu eksploatowana jest taka instalacja,
  • jeżeli wniosek dotyczy pozwolenia na wytwarzanie odpadów lub pozwolenia zintegrowanego dla funkcjonującej instalacji komunalnej (dawniej: regionalna instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych), tj. instalacji komunalnej wpisanej na listę prowadzoną przez marszałka województwa;
• regionalny dyrektor ochrony środowiska, jeżeli instalacje znajdują się na terenach zamkniętych ustalonych przez Ministra Obrony Narodowej;
• organ ochrony środowiska właściwy do wydania decyzji zatwierdzającej program gospodarowania odpadami wydobywczymi (o której mowa w art. 11 ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych), jeżeli pozwolenie dotyczy odpadów innych niż wydobywcze wytworzonych w miejscu poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania kopalin ze złóż oraz ich magazynowania i przeróbki;
• minister właściwy do spraw klimatu, jeżeli wniosek dotyczy pozwolenia zintegrowanego dla instalacji wchodzącej w skład obiektu energetyki jądrowej, w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących;
• starosta - w pozostałych przypadkach, z tym że w przypadku miast na prawach powiatu pozwolenia zamiast starosty wydaje prezydent miasta.

Przy ustalaniu właściwości organów ochrony środowiska instalacje powiązane technologicznie, eksploatowane przez różne podmioty, kwalifikuje się jako jedną instalację. Na mocy art. 189 ustawy POŚ podmiot, który staje się prowadzącym instalację czy jej oznaczoną część przejmuje prawa i obowiązki wynikające z pozwoleń na korzystanie ze środowiska dotyczących tej instalacji lub jej oznaczonej części. Musi jedynie wystąpić do organu ochrony środowiska niezwłocznie z wnioskiem o zmianę pozwoleń w zakresie oznaczenia prowadzącego instalację. Organem ochrony środowiska właściwym w przypadku zwykłego korzystania ze środowiska przez osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami, w sprawach wymienionych w art. 378 ust. 3 ustawy POŚ, a więc niewymagających pozwolenia środowiskowego, jest wójt, burmistrz czy prezydent miasta.

Natomiast od 1 stycznia 2018 r. organem właściwym w sprawie zgód wodnoprawnych są właściwe organy Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie (PGW WP), wymienione w art. 397 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne. Zgoda wodnoprawna jest udzielana m.in. przez wydanie pozwolenia wodnoprawnego, które jest wymagane np. na niektóre usługi wodne, w tym na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi.

Wniosek o wydanie pozwolenia wodnoprawnego składa się do nadzoru wodnego właściwego miejscowo albo najbliższego dla zamierzonego korzystania z usług wodnych, ale samo pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi wydaje:

• minister właściwy do spraw gospodarki wodnej, jeżeli wnioskodawcą są PGW WP;
• dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej PGW WP:

• • jeżeli instalacja jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko czy jej eksploatacja jest związana z przedsięwzięciami lub instalacjami tak kwalifikowanymi,
  • jeżeli wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi odbywa się w całości czy w części na terenach zamkniętych, tj. dostępnych wyłącznie dla osób uprawnionych oraz wyznaczonych w sposób określony w ustawie z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne, tj. terenach o charakterze zastrzeżonym ze względu na obronność oraz bezpieczeństwo państwa, określonych przez właściwych ministrów i kierowników urzędów centralnych;

• dyrektor zarządu zlewni PGW WP - w pozostałych przypadkach.

W przypadku pozwoleń wodnoprawnych:

• wg art. 411 ustawy - Prawo wodne następca prawny danego podmiotu na mocy tej ustawy przejmuje prawa i obowiązki wynikające z jego pozwolenia, ale może wnioskować do organu właściwego w sprawach pozwolenia o potwierdzenie (w drodze decyzji) tego przejęcia;
• wg art. 411a ustawy - Prawo wodne podmiot zainteresowany nabyciem praw i obowiązków wynikających z pozwolenia innego podmiotu może wnioskować do organu właściwego w sprawach pozwolenia o przeniesienie (w drodze decyzji) na niego tego pozwolenia, a organ musi wydać taką decyzję (za zgodą strony na której rzecz wydano to pozwolenie), jeżeli wnioskujący podmiot przyjmuje wszystkie warunki określone w tym pozwoleniu.